Komunikacja kluczem do sukcesu ekosystemów biznesowych

Legendarny założyciel Apple kontrolował proces projektowania i realizacji produktów w najdrobniejszych szczegółach. Jednak obsługę większości procesów, niemal od zawsze, zlecał firmom zewnętrznym. Środowiska podobne do wykreowanego przez Steve’a Jobsa i jego współpracowników od ponad 20 lat określane są mianem ekosystemów biznesowych.

Pomimo poważnych różnic strukturalnych, wszystkie ekosystemy mają szereg cech wspólnych. Stanowią sieć niezależnych podmiotów. Wspólnie kreują wartość zarówno dla uczestników sieci, jak i podmiotów trzecich (klientów, odbiorców usług publicznych). A ich sukces, oprócz strategii przyjętej przez twórcę, zależy przede wszystkim od efektywnej komunikacji i koordynacji działań pomiędzy podmiotami sieci.

Niemal we wszystkich ekosystemach komunikacja i wymiana informacji opiera się na kilku podstawowych zasadach:

1. Komunikacja wymaga narzędzi informatycznych

Każdy współczesny ekosystem jest oparty na platformach technologicznych. Im bardziej otwarte i elastyczne są nowoczesne rozwiązania, tym łatwiejszy dostęp do potrzebnych informacji. Dlatego twórcy ekosystemów jak Procter & Gamble czy CEMEX, dążą do ustrukturyzowania procesów w ramach jednej platformy. Dla ekosystemów o mniejszej skali typowe jest działanie w oparciu o zbudowany w jednym standardzie i ściśle zintegrowany zbiór aplikacji wymieniających między sobą najważniejsze dane. Dobrym przykładem platformy dostarczanej w dużej mierze o autorskie narzędzia jest Allegro.pl. Sprzedający za pomocą serwisu mają do dyspozycji szereg aplikacji. Są wśród nich systemy do zarządzania aukcjami, nadawania przesyłek i zintegrowanego obiegu dokumentów oraz aplikacja do promocji towarów w sieci (źródło: www.poznajallegro.pl).

2. Efektywny przydział zasobów wymaga wysokiej jakości informacji

Głównym powodem tworzenie ekosystemów, jest potrzeba kreowania coraz większej wartości dodanej dla końcowych odbiorców produktów i usług. Wymaga to wciąż większej ilości zasobów materialnych i niematerialnych, które nierzadko przekraczają możliwości nawet światowych gigantów. Koncerny zmuszone są więc do sięgnięcia po zasoby firm trzecich, a w konsekwencji do budowania ekosystemów. Doskonałym przykładem wartości dodanej kreowanej przez ekosystem jest struktura zbudowana przez Apple. Firma skupia się na dostarczeniu skończonej liczby najlepszych technologicznie urządzeń i systemów, które później są uzupełniane przez setki tysięcy aplikacji wykorzystujących ich możliwości.

3. Uczestnicy ekosystemów muszą pozostawać w stałym kontakcie

Działanie w ramach ekosystemu wymaga ustawicznej komunikacji. Część informacji (np. o stanie zapasów) może być wymieniana w oparciu o standardowe platformy. Efektywna współpraca wymaga jednak doskonale działających usług telekomunikacyjnych w zakresie komunikacji głosowej, wymiany informacji i współpracy online. Dzięki nim możliwa jest bieżąca koordynacja działań wewnątrz grupy.

4. Bezpieczeństwo to absolutny priorytet

Odpowiednie zabezpieczenie obiegu informacji jest kluczowym czynnikiem. Oznacza to konieczność uregulowania kwestii prawnych związanych z wymianą informacji pomiędzy rozproszonymi i formalnie niezależnymi podmiotami. Ponadto zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa wymiany danych. Przede wszystkim poprzez stosowanie systemów weryfikacji i autentykacji oraz szyfrowania komunikacji. Ogromna złożoność współczesnych ekosystemów sprawia, że za to zadanie odpowiadają często wyspecjalizowane komórki wewnątrz ekosystemu. Nierzadko również firmy zewnętrzne zajmujące się outsourcingiem i bezpieczeństwem IT.

Rodzaje ekosystemów biznesowych:

• Ekosystemy scentralizowane

  – charakteryzuje wyraźnie określony podmiot centralny wraz z rozproszonymi uczestnikami.
  Klasycznym przykładem ekosystemu scentralizowanego jest platforma InnoCentive. Została założona przez farmaceutycznego giganta Eli Lilly, a następnie wydzielona jako samodzielny podmiot. Platforma, będąca elektroniczną giełdą, wspomaga realizację innowacyjnych projektów. Kojarzy organizacje poszukujące rozwiązań problemów z ośrodkami badawczo-rozwojowymi. Podmioty poszukujące innowacji w swoich branżach umieszczają na portalu oferty. Oprócz dokładnego opisu problemu, podają również informacja o wysokości nagrody pieniężnej, jaką otrzyma pomysłodawca najciekawszego rozwiązania.
  W ciągu kilkunastu lat działania, na portalu InnoCentive zamieszczono kilkadziesiąt tysięcy ofert i zapytań oraz kilkadziesiąt razy więcej odpowiedzi. Platforma z czasem zgromadziła naukowców z całego świata. Miała swój udział w realizacji wielu istotnych innowacji, np. biomarkera umożliwiającego diagnozę stwardnienia zanikowego bocznego oraz taniej technologii służącej do tworzenia zbiorników wody deszczowej, stosowanej dziś w Afryce (źródło: Anthony D. Wiliams, Don Tapscott „Wikinomia. O globalnej współpracy, która zmienia wszystko”).

• Ekosystemy sekwencyjne

  – to zintegrowane łańcuchy dostaw, w których działania grupy podmiotów są zsynchronizowane w celu dostarczenia określonych produktów lub usług. To firma zarządzająca łańcuchem określa dokładnie kształt procesów biznesowych łączących uczestników ekosystemu. Często dostarcza także narzędzi informatycznych.
  Łańcuch dostaw (i zarazem ekosystem) jest jednym ze źródeł sukcesu amerykańskiego WalMartu. Koncern definiuje szczegółowo – aż do poziomu pojedynczej sztuki – każdą zamówioną dostawę do sklepu, a wszystkich partnerów wyposaża w te same systemy logistyczne i technologie (np. „inteligentne etykiety”). Wszystko po to, by mieć pełną informację i kontrolę nad przebiegiem procesów dostaw towarów (źródło: Don Soderquist „Walmart: The Inside Story of the Success of the World’s Largest Company”).

• Ekosystemy moderowane

  – w ramach tej sieci współdziałające lub niezależne podmioty dopasowują swoje działania do celów firmy pozostającej w centrum sieci.
  Środowisko zbudowane wokół programu partnerskiego mBanku, jest klasycznym przykładem ekosystemu moderowanego. Jego uczestnicy oferują klientom banku zniżki i dodatkowe usługi, dopasowane do strategii marketingowej mBanku. W programie uczestniczy kilka tysięcy podmiotów: kawiarni, restauracji, hoteli, klubów sportowych i sklepów (źródło: mbank.pl).

Wewnętrzne zróżnicowanie ekosystemów sprawia, że wiele elementów procesu jest wspieranych przez zewnętrzne firmy IT. Biorą one na siebie obsługę technologiczną narzędzi komunikacyjnych. W ten sposób stają się integralnym elementem samego ekosystemu.

Data publikacji: 22.09.2015